~ Uitleg door Naaiatelier Krul ~

In deze blog leer je hoe je een rits in een jas vervangt. Op de foto’s zie je stap voor stap hoe het moet. Zo maak je van een kapot kledingstuk, weer een draagbaar eindresultaat. Het lijkt moeilijk, maar grote kans dat jij dit kan

Om een rits te vervangen, heb je het volgende nodig:

• Je kledingstuk, waarvan de rits echt kapot is. ECHT kapot? Ja, want soms kan je de rits met wat trucjes weer laten lopen (zoek even op internet). Maar als de rits echt gescheurd is, de runner kwijt is of als er tandjes missen, is het tijd voor een nieuwe rits.
• Rits, even lang en stevig als de oude rits, of steviger 🙂 Als deze rits een paar centimeter te lang is, geeft dit niet. Let op: dat het een deelbare rits is, dus dat deze onderaan open kan.
• Naaimachine met ritsvoetje, wordt bij elke machine bijgeleverd.
• Dikke naaimachine naald (bijv maat 90, jeansnaald), want je naait door meerdere lagen stof en door een ritslint.
• Garen dat kleurt bij de buitenkant van de jas en een spoeltje dat kleurt bij de binnenkant. Of allebei dezelfde.
• Rijggaren en naald
• Tornmesje en schaartje

Lees de instructie eerst een keer helemaal door, zodat je geen overhaaste dingen doet. Daarna gaan we stapje voor stapje 🙂

Stap 1) Haal de rits uit de jas, met een tornmesje. Je snijdt voorzichtig het garen door, waarmee de rits zit bevestigd. Let op: ga er niet te ruw doorheen, dan kan je de stof beschadigen. Gewoon rustig om de 3 lusjes doorsnijden. En dan zachtjes trekken, dan gaan de tussenliggende lusjes ook los.

Stap 2) Speld de nieuwe rits tussen de buitenkant van de jas en de voering (binnenkant van de jas). De rand van de stof zit naar binnen gevouwen. Je begint onderaan, zodat de onderkanten van de ritsen gelijk komen. Als je een speld door de stof en het ritslint (reepje stof aan je rits) prikt, kijk je daarna of de speld ook door de voering gaat. Je wilt 3 lagen aan elkaar gaan naaien, dus let bij het spelden dat je door 3 lagen gaat.

De tanden van de rits moeten ver genoeg van de stof vandaan zitten, zodat de runner er langs kan. Probeer maar even na het spelden, of je het niet te strak op de tanden hebt gespeld.

De oude draadjes laat ik soms zitten, zodat ik kan zien hoe de rits er origineel in zat. Je ziet ook vaak gaatjes in de stof, waar het garen eerst zat. Maak eventueel een foto voor je begint of kijk bij een andere jas, hoe het ook alweer zat.

Is je rits aan de bovenkant van de jas iets te lang? Vouw het teveel aan rits dan naar binnen, tussen de 2 lagen stof van de jas. Als je het afknipt, houd je namelijk een rafelig stukje ritslint over. Dat is niet zo mooi. Ook wil je niet dat de runner van de rits eraf kan vliegen. Dat kan gebeuren, als je het bovenste stukje van de rits afknipt, daar zit namelijk een stoppertje.

Stap 3) Rijg de rits vast, met steken van 1 cm. Dit is dus niet het definitieve vastnaaien, maar een tussenstap. Zo kan je rustig en gecontroleerd de 3 lagen bevestigen. Je gebruikt hiervoor rijggaren en een naald. Rijggaren, is een los gedraaid garen, wat makkelijk breekt. Daardoor kan je het na afloop weer makkelijk verwijderen. Zelfs als je erover heen genaaid hebt met de naaimachine. Kies een opvallende kleur. Ik heb rood en wit, een van die kleuren valt altijd wel op.

Zit de rits goed vast geregen? Dan kan je de spelden weghalen. De rits zit nu vast genoeg om bijvoorbeeld te passen. Om te checken of de rits goed open en dicht gaat. Zonder spelden, wordt naaien veel makkelijker, want de stof zal niet meer verschuiven. Bovendien heb je zoveel lagen om in de gaten te houden, dan je het jezelf makkelijker wilt maken. Rijgen is dus echt handig!

Stap 4) Nu gaan we naaien! Rijg je klosje garen in de machine en doe het spoeltje onderin. Het klosje is de kleur van de buitenkant van je jas en het spoeltje voor de binnenkant van je jas. Bijpassend garen staat netjes en je ziet fouten minder goed. Je kan ook de kleur kiezen waarmee de rest van de jas is genaaid.

Zet er een stevige naald in, omdat je door meerdere lagen stof en het ritslint gaat naaien. Bijvoorbeeld maat 90, een jeansnaald of dikke universele naald. Vooral het begin van de rits, waar een stukje plastic de rits verstevigd, heeft de kracht van een dikke naald nodig. Anders breekt je naald misschien of wordt het een klittenboel aan lussen en knopen.

Waarvoor is nou dat ritsvoetje? Het ritsvoetje zorgt ervoor, dat het voetje van de naaimachine OP de tanden van de rits kan glijden. Daardoor kan je veel dichter NAAST de rits naaien. Een gewoon voetje, kan niet scheef op de rits glijden en dan goed naaien, dat gaat fout. Je kan er wel helemaal naast naaien, voor een tweede rij steken. Raadpleeg het instructieboekje van je machine hoe jouw ritsvoetje werkt.

 

Je kan boven of onderaan beginnen, dat maakt nu niet uit, omdat alles vast is geregen. Zorg je ervoor dat je kledingstuk links van je ligt, want daar is ruimte. Verstevig het begin en einde van je naaien, door 3 steken naar voren, 3 steken naar achter en dan verder naar voren te naaien. Dit noemen we afwerken. Aan het einde doen we het tegenovergestelde. Je naait tot het einde, naait dan 3 steken naar achter en weer 3 naar voren. Afknippen en klaar.

Gebruik dus het ritsvoetje, om zo dicht mogelijk naast de rits te naaien. Gebruik eventueel je gewone voetje, om een tweede rij steken te maken. Dat geeft extra stevigheid en garandeerd dat je de voering van de jas ECHT hebt mee genaaid. Hieronder zie je het verschil nog een keer op de foto’s.

Kom je de runner van de rits tegen, laat de naald in de stof, til je voetje op en je kan de runner erlangs ritsen. Laat het voetje weer zakken en je kan verder naaien. Naai niet zomaar langs de runner, want die duwt het voetje opzij. Dat zie je dan, als een slingerende auto op een weg, je stiksel gaat niet recht, maar met een slinger.

Het rijggaren laat je zitten, totdat je helemaal klaar bent en zeker bent van je eindresultaat.

Maak je een foutje? Doordat je de voering niet goed hebt meegenaaid (een gapend gat) of juist teveel stof (een plooi). Geen nood, haal het los en doe dat stukje opnieuw. Haal het genaaide stukje uit met het tornmesje. Begin daarna op het stukje wat nog netjes vast zat, verstevig weer door een paar steken naar voor en achter te gaan, en vul het foutje op met nieuwe steken. Eindig op het resterende stuk dat weer netjes genaaid was en werk weer af, door een paar steken naar achter en voren te naaien.

Stap 5) Controleer op de rits helemaal vast zit. Dus geen gapende gaten, waar de voering niet is mee genaaid. Of plooien, waar je teveel voering hebt meegenaaid. Los je foutje op, geeft niks.

Werkt de rits met open en dichtdoen? Zit deze er STEVIG in? Eventueel dus met een tweede rij steken ernaast? Dan mag je nu het rijggaren verwijderen. Snijd/knip om de 3 steken een lusje door en trek er zachtjes aan. Het garen breekt zo makkelijk, dat zelfs als je erover heen hebt genaaid, je het nog wel los gepeuterd krijgt. Zit het echt te goed vast? Knip het dan kort af bij de stof, dan zie je het niet meer.

Wow, zit de rits erin? Dan verdien je wel een schouderklopje. 🙂 Een rits vervangen is best een uitdaging en zal niet altijd even mooi lukken. Maar aan die kapotte rits had je ook niks. Dus het zal zeker verbeterd zijn. Bovendien kan je er een betere rits voor in de plaats zetten. Goedkopere kleding heeft vaak goedkopere ritsen erin. Maar ook dure jassen kunnen stuk gaan op de rits, omdat ze veel te verduren krijgen. Denk aan kinderjassen, waarbij kinderen aan de ritsen trekken of waar zand tussen komt. Of een mooie tweedehands jas, die nog jaren mee zou kunnen gaan, als er een werkende rits in zou zitten. De moeite waard om daarmee aan de slag te gaan.

Oefening baart kunst, 100% waar, bij het vervangen van een rits. Dus geef het niet op, als je eerste rits niet zo mooi werd als je hoopte. Volgende jas, weer een kans 😉

Groeten,

Ineke

PS. Kom je er niet uit en wil je liever op naailes? Van harte welkom bij Naailes Naaiatelier Krul in Nijmegen Lent.